Keşif, Montaj ve Devreye Alma

Klima sistemlerinin basınç altında çalışıyor olması ve elektrik ile ilgili riskler sebebiyle; montaj ve devreye alma süreçlerinde tehlikeli durumlar söz konusudur. Bu sebeple, montaj ve devreye almanın konusunda uzman kişilerce yapılması gerekir.

Montaj öncesinde; iç ünite ve dış ünitelerin konulacağı ve bakır boru tesisatının çekileceği yer çok iyi belirlenmelidir. Proje ile şantiye arasında uyumsuzluklar varsa montaj öncesinde işveren uyarılarak gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Bu sebeple keşif hizmeti de çok önemli bir unsurdur.

Montaj Yeri İçin Seçim Kriterleri

    İç Ünite Yeri İçin Seçim Kriterleri

  • Seçilen kapasitenin uygunluğu, ilgili mahale gidildiğinde tekrar gözden geçirilmelidir.
  • Drenaj tesisatının nereye verileceğine bakılmalıdır. Drenaj hattı için sorun çıkarmayacak bir gider bulunmalı, drenaj tesisatı pis su tesisatına verilmemelidir.
  • Soğutulmuş havanın direkt olarak mekânı kullanan insanların üzerine verilmemesi için, iç ünitenin montaj yapılacağı yer iyi tespit edilmelidir. Yerleşim yeri, havanın homojen bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak şekilde belirlenmelidir. Böylece mekânın ısıtılması ve/veya soğutulması konforlu bir hale gelmiş olur.
  • İç ünitenin monte edileceği yer ve bırakılacak boşluklar konusunda ilgili firmanın teknik dokümanları esas alınmalıdır.
  • İç ünitenin asılacağı yer, ağırlığını taşıyabilecek bir yapıya sahip olmalıdır.
  • Yerleşim yeri, yanıcı gazların yakınında olmamalıdır.
  • Cihazın monte edileceği yer, direkt olarak güneş ışınlarına maruz kalmamalıdır.
  • Yerleşim yapılacak mekânda yüksek frekans yayan makinaların olup olmadığı kontrol edilmelidir. Böyle bir ortama yerleştirilen klima cihazlarında ciddi elektrik ve elektronik devre arızaları meydana gelebilir.
  • İç üniteler; çamaşırhane, mutfak vb. aşırı nemli ortamlara monte edilmemelidir. Aşırı nem, sistemin performansını azaltır.
  • İç ünite ve dış ünite arasındaki mesafe azaldıkça sistemin performansı artar.

Dış Ünite Yeri İçin Seçim Kriterleri

  • Dış ünite; dış ortam havasının üzerinden rahatça dolaşabileceği bir yere yerleştirilmelidir.
  • Dış ünite; kolayca servis hizmeti verilmesi, montajı ve gerekirse de-montajı için uygun bir yere konulmalıdır.
  • Sistem performansı ve ilk yatırım maliyeti açısından dış ünite-iç ünite arasındaki bakır boru tesisatının en kısa olacağı yer tercih edilmelidir.
  • Dış üniteler; yazın mümkün olduğunca gölgede, kışın ise kar, yağmur vb. dış ortam koşullarına göre korunaklı kalabilecek yerlerde konumlandırılmalıdır.
  • Isı kaynaklarına, diğer klimaların üfleme ağızlarına, egzoz fanlarına, buhar ve yanıcı gaz kaynaklarına yakın montajdan kaçınılmalıdır.
  • Dış ünitelerin duvar ile arasında kalan hava emiş bölümleri, kışın yağan karın kondenser yüzeyinde birikimini azaltmak üzere mümkün olduğunca kuzeye bakacak şekilde monte edilmemelidir.
  • Cihazlar direkt olarak toprak zemin üzerinde monte edilmemelidir.
  • Dış üniteler bina cephelerine ve/veya insanların altından geçebileceği yerlere monte ediliyorsa, cihaz ısıtmada çalışırken akacak olan drenaj suyu insanları rahatsız eder. Bu tür yerlerde dış ünitelerin altına tava yapılmalı ve oluşan drenaj suyu tava ile tahliye edilmelidir.
  • Dış ünitelerin altına mutlaka titreşim yutucu lastik takozlar yerleştirilmelidir.

Klimaların temel işlevi minimum enerji harcayarak maksimum performans ve verim ile mekânın sıcaklık ve nem değerlerini istenen konfor şartlarında sabit tutmaktır. Ancak belli bir süre kullanımdan sonra; cihazların iç ve dış ünite serpantin yüzeylerinde, iç ünite filtrelerinde biriken kir ve toz ısı transferini olumsuz etkiler. Sistemin işletmeye alındıktan sonraki kullanım dönemlerinde, oluşabilecek arızaları önlemek, işletme maliyetini düşürmek ve cihazların performanslı bir şekilde çalışmasını sağlayabilmek amacı ile “periyodik bakım” süreci önem teşkil eder.

Periyodik bakım işlemlerinin soğutma sezonu öncesi (yaz mevsimi başlangıcı) ve ısıtma sezonu öncesi (kış başlangıcı) olmak üzere yılda 2 kez yapılması tavsiye edilir.

Periyodik Bakım Esnasında Yapılan İşlemler

    Periyodik bakım esnasında yapılan temel işlemler aşağıda yer almaktadır

  • İç ve dış ünitelerin besleme gerilim ve akım ölçüleri
  • Kontrol devresine ait alçak gerilim hattı voltaj ölçümleri
  • Kompresörlerin şebekeden çektiği akım değerlerinin tespiti
  • Evaporatör fanlarının devir, akım ve direnç değerleri
  • Kondenser fanlarının devir, akım ve direnç değerleri
  • Dış ünitede çalışan tüm elektriksel devrelerin tamamı çalışır iken yapılan çalışma akımı kontrolleri
  • Alçak basınç devresi basınç ölçümleri
  • Yüksek basınç devresi basınç ölçümleri
  • Soğutucu akışkan basınçları dış sıcaklığa bağlı olarak kontrol edilmeli, akışkan eksikse ilave şarj işlemi gerçekleştirilmelidir.
  • Evaporatör hava emiş filtrelerinin kontrol ve temizliği
  • İç ünitelerin genel temizlik ve kontrolü
  • Evaporatör serpantin yüzeylerinin basınçlı (mümkünse ılık) su yardımı ile temizliği
  • Kondenser serpantin yüzeylerinin uygun kimyasal madde ve basınçlı su yardımı ile temizliği
  • Drenaj hatlarının kaçak, eğim ve temizlik kontrolleri, gerekli ise temizliği
  • Tüm kablo soket ve klemens bağlantı uçlarının korozyon testi
  • Yüksek gerilim girişlerinin kontrolü
  • İç ve dış ünitelerde bulunan elektronik kartların kontrolü
  • Oda termostat ayarlarının kontrolü, basit çalışma testinin yapılması
  • Bakır boru hattı izolasyon kontrolleri, gerekli ise onarımı
  • Bakır boru hattı ezilme ve kaçak kontrolleri
  • Bakır boru tesisatının tümünün genel kontrolleri

Genel Klima Arızaları ve Teşhisi

Aşağıda, klima cihazlarında meydana gelen arızalar ve çözüm yöntemleri kısaca açıklanmıştır.

    Genel olarak klima cihazlarına ilişkin en yaygın şikâyetler aşağıda sıralanmıştır :

  • Klima soğutmuyor
  • Klima ısıtmıyor
  • Klimadan koku geliyor
  • Klima sesli çalışıyor
  • Klima su akıtıyor

Görüldüğü üzere, aslında şikâyetlerin genel çerçevesi oldukça dardır. Ancak, klima cihazının soğutmaması ya da yeteri kadar ısıtmamasının bir çok sebebi olabilir. Konuyla ilgili yetkili servisler cihazı incelediklerinde asıl problem ortaya çıkacaktır.

Arıza Teşhis Basamakları

  1. Problemin durumunu belirleme
  2. Verilerin toplanması
  3. Verilerin analiz edilmesi
  4. Düzeltici işlem üzerinde karar verme
  5. Bu işlemi gerçekleştirmek
  6. Sonuçları kontrol etmek ve arızanın tekrar önlemesi için gerekli düzenlemeleri yapmak.

Klima cihazlarının çalışma prensipleri ve soğutma çevrimi aynı olmakla beraber, her marka ve modelin kendine özel kontrol sistemi ve çalışma koşulları olabilir. Arızanın sebep ve çözümlerini ararken ilgili klima cihazının teknik servis el kitaplarına başvurmakta fayda vardır, aksi takdirde gereksiz ve hatalı servis işlemi yapılabilir.

Öncelikle tüketicinin şikâyetlerinin tam ve eksiksiz olarak dinlenmesi gerekmektedir. Tüketicinin şikâyetlerini çok sade ve basit anlatması doğal karşılanmalıdır. Teknik servis yetkilisinin soracağı kısa ve doğru sorularla tüketiciden gerekli bilgiler alınabilir. Yapılacak kontrollerde bütün olasılıklar düşünülmeli ve yukarıdaki sıra takip edilmelidir. Yapılmaması gereken kesin bir şey var ki, o da emin olmadığımız herhangi bir parçayı yerinden sökmektir. Asla deneme yanılma yoluyla arıza çözümüne gitmemek gerekir. Yapacağımız yanlış işlem, cihazın daha fazla hasar görmesine sebep olabilir.

Tam ve eksiksiz donanıma sahip olmak, arızanın çözülmesinde ve hata yapılmamasında çok önemlidir. Cihazlara eksik servis aletleri ile müdahale edilmemesi ve gerekiyorsa olası arızalar düşünülerek ilgili yedek parça tedarik edilerek gidilmesinde fayda vardır. Bu önlem, arızanın giderilme süresini kısaltarak tüketici memnuniyetini sağlayacaktır.